Michał Szubert

---

Życiorys

Michał Szubert przyszedł na świat w zamożnej rodzinie, której ojcem był marszałek dworu ministra Brühla. Wczesna edukacja przebiegała w formie nauczania domowego, a później kontynuował ją w Liceum Warszawskim, gdzie ukończył naukę jako jeden z pierwszych absolwentów.

W latach 1809-1813 studiował w Paryżu, gdzie miał okazję zetknąć się z wystąpieniami Antoinego Laurenta de Jussieu, twórcy naturalnego systemu klasyfikacji roślin. Jako jego oddany zwolennik, po powrocie do kraju z pasją propagował idee tego innowacyjnego systemu.

Praca dydaktyczna

Po powrocie z Paryża Michał Szubert znalazł się w roli wykładowcy, specjalizując się w przedmiotach botanicznych oraz leśnictwie. Jego działalność dydaktyczna miała miejsce na warszawskich uczelniach, takich jak Szkoła Prawa i Administracji, Liceum Warszawskim, Szkoła szczególna Leśnictwa oraz Szkoła Farmaceutyczna.

W latach 1816-1831, aż do zamknięcia Uniwersytetu, pełnił funkcję profesora botaniki Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W tym okresie przekazał swoją wiedzę wielu studentom, w tym Wojciechowi Jastrzębowskiemu, Jakubowi Wadze oraz Szymonowi Pisulewskiemu.

Praca naukowa

Badania naukowe prowadzone przez Michała Szuberta koncentrowały się na botanice i miały charakter szczegółowy, z zastosowaniem mikroskopii. Jego wiedza na temat flory Królestwa Polskiego była bardzo obszerna, szczególną uwagę poświęcał rejonowi Ząbków, Zielonek i Rembertowa, a także obszarom takim jak Anina oraz Lasów Kabackich.

W trakcie swojej kariery był autorem wielu publikacji naukowych, które ukazały się m.in. w znanych czasopismach, takich jak Sylwana czy Roczniki Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Z wyróżnieniem należy wspomnieć również jego prace, które miały znaczący wpływ na rozwój dziedziny dendrologii. Jego najważniejszym dziełem jest pierwszy nowoczesny podręcznik dendrologii zatytułowany „Opisanie drzew i krzewów leśnych Król. Pol.” wydany w 1827 roku.

Ogród Botaniczny

Michał Szubert był jednym z kluczowych założycieli Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Jego kadencja jako dyrektora ogrodu botanicznego rozpoczęła się w latach 1816-1848, kiedy to pełnił tę funkcję w Szkole Lekarskiej. Warto dodać, że ogórd został przejęty przez Uniwersytet Warszawski. Początkowo ogród funkcjonował pod nazwą „Ogród Królewski”, a jego lokalizacja znajdowała się na malowniczej skarpie, usytuowanej za Pałacem Kazimierzowskim.

Istotnym momentem w historii ogrodu była decyzja cara Aleksandra I, który wyraził zgodę na przeniesienie ogrodu do północnej części terenu, zakupionego pomiędzy Belwederem a Agrykolą. Michał Szubert, dzięki swojemu ogromnemu zaangażowaniu oraz determinacji, zdołał w zaledwie szesnastu latach zebrać imponującą kolekcję ponad 10 000 gatunków roślin.

Oprócz swojej działalności botanicznej, Szubert był również zaangażowany w wydarzenia polityczne, biorąc czynny udział w powstaniu listopadowym. Niestety, w wyniku reperkusji po tym powstaniu, Uniwersytet został zlikwidowany, co wiązało się z redukcją powierzchni ogrodu o około dwie trzecie. To znacząco przyczyniło się do jego stopniowego upadku.

Po zakończeniu swojej kariery zawodowej, Michał Szubert przeszedł na emeryturę, a jego miejsce na stanowisku dyrektora ogrodu zajął Ignacy Hanusz, który kontynuował prace nad rozwijaniem tej ważnej instytucji.

Działalność pozazawodowa

Był on aktywnym działaczem parafii ewangelicko-augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie. W okresie od 1830 do 1834 roku pełnił funkcję Prezesa Kolegium Kościelnego, co świadczy o jego zaangażowaniu i znaczeniu w środowisku religijnym. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie, co podkreśla jego związek z tą wspólnotą.

Spoczywa

Michał Szubert został pochowany wraz z żoną na Cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie, w alei 6, grób 12.

Upamiętnienie

W hołdzie Michałowi Szubertowi, znanemu polskiemu naukowcowi, dokonano kilku istotnych zmian w zakresie nazewnictwa botanicznego oraz upamiętnienia jego osoby w przestrzeni publicznej. Profesor Ch. Misbel, który przebywał we Francji, postanowił zmienić nazwę rośliny Cupressus disticha na Schubertia disticha. Obie te nazwy są obecnie traktowane jako synonimy dla Taxodium distichum, znanego również jako cypryśnik błotny.

Dodatkowo, w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego znajduje się popiersie Michała Szuberta, które stanowi symbol uznania dla jego wkładu w naukę. Istnieje także park im. Michała Szuberta w Ząbkach, który jest miejscem, gdzie mieszkańcy mogą oddać hołd temu wybitnemu naukowcowi.

Dzieła (wybór)

W dorobku Michała Szuberta można znaleźć wiele znaczących prac, które miały wpływ na rozwój botaniky oraz nauk przyrodniczych w Polsce.

• Monografja sosny pospolitej (1820),
• Rozprawa o składzie nasienia i początkowem rozrastaniu się zarodka (1824),
• Spis roślin ogrodu botanicznego Królewsko-Warszawskiego Uniwersytetu (1920),
• O składzie wewnętrznym roślin, okazanym na bzie pospolitym,
• Opisanie drzew i krzewów leśnych Królestwa Polskiego (1827).

---

Oceń: Michał Szubert

---