Grażyna Orlińska

---

Życiorys

Na początku lat 80. Grażyna Orlińska była blisko związana z warszawskim środowiskiem młodoliterackim oraz grupami poetyckimi, które działały przy Staromiejskim Domu Kultury. W tym czasie zadebiutowała swoimi pierwszymi poetyckimi publikacjami w prasie, organizowała spotkania autorskie, a także zyskała uznanie, otrzymując nagrodę za cykl wierszy inspirowanych twórczością E. Muncha. Jej debiut książkowy miał miejsce w 1993 roku, gdy opublikowała tomik zatytułowany „Kształt nieistnienia”.

Jej kariera jako autorki tekstów piosenek rozpoczęła się w 1984 roku, kiedy to stworzyła utwór „I ty któregoś dnia”, który skomponował Ryszard Poznakowski. Ten moment zapoczątkował długą i owocną współpracę, która przyniosła wiele popularnych przebojów, w tym niezapomniany hit „Chałupy welcome to”, który stał się przebojem lata w 1985 roku. Dodatkowo, przez jeden sezon pełniła rolę kierownika literackiego oraz autorki w kabarecie Wicherka, kierowanym przez Czesława Nowickiego.

Grażyna Orlińska jest także bohaterką oraz współscenarzystką kilku programów telewizyjnych reżyserowanych przez Annę Barcikowską, takich jak „Jestem tekstylna” i „Bez makijażu”. Uczestniczyła również w radiowym reportażu Hanny Wilczyńskiej-Toczko dla Radia Gdańsk, noszącym tytuł „Grażyny Orlińskiej klimaty sopockie”.

Pisząc dla teatru, Grażyna tworzyła teksty piosenek do spektakli teatralnych, między innymi dla Teatru Syrena w Warszawie oraz Teatru im. Jaracza w Olsztynie. W roku 2000, w sopockimTeatrze Atelier im. Agnieszki Osieckiej, odbyła się premiera monodramu muzycznego „To miał być żart”, który napisała dla Marka Richtera, a muzykę skomponowała Ewa Kornecka.

Jako autorka tłumaczeń, Grażyna uczestniczyła w opracowaniu polskiej adaptacji spektaklu teatralnego dla dzieci „I’ll never be alone, czyli Muminek i mleko” według Tove Jansson, a także stworzyła miniformy teatralne „Splot” oraz „Spełni się – nie spełni”, które były nagradzane na przeglądach teatrów młodzieżowych. Jej twórczość obejmuje również liczne piosenki dla dzieci, w tym te z płyt „Kołysankowo” i „Herbaciany zapach róż”. Współpracowała z wydawnictwem „Nowa Era”, mając na swoim koncie teksty do podręczników muzycznych.

Dla powstałego w 2005 roku serialu telewizyjnego „Pełną parą” napisała piosenkę tytułową, której muzykę skomponował Tomasz „Snake” Kamiński. Niezwykle istotnym przedsięwzięciem było również stworzenie tekstu oficjalnego hymnu Sopotu „Ave Sopot”, do którego muzykę napisała Agnieszka Szydłowska.

Grażyna Orlińska stworzyła także libretta do musicali „Żółta Dama – legenda muzyczna” oraz „Mała Syrenka”. Premiera pierwszego z nich, z muzyką Mikołaja Hertla i w reżyserii Karola Urbańskiego, miała miejsce 26 listopada 2021 roku w Mazowieckim Teatrze Muzycznym i w 2022 roku został uznany przez kapitułę Teatralnej Nagrody Muzycznej im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl dla młodego widza. Natomiast premiera musicalu „Mała Syrenka”, opartego na baśni Hansa Christiana Andersena, z muzyką Mikołaja Hertla, miała miejsce w tym samym teatrze 17 marca 2023 roku.

Twórczość

Tomiki poezji

Grażyna Orlińska, utalentowana poetka, ma na swoim koncie szereg znakomitych tomików poezji, które pokazują jej niezwykły warsztat literacki oraz wrażliwość artystyczną. Oto zestawienie jej najważniejszych dzieł:

• 1993 – „Kształt nieistnienia” (Wydawnictwo Unicorn),
• 2000 – „Życie do dna” (Wydawnictwo LUPUS Multimedia ISBN 83-910552-1-3),
• 2002 – „Lubczyk sopocki” (Wydawnictwo LUPUS Multimedia ISBN 83-910552-2-1),
• 2004 – „Herbaciany zapach róż” + CD (Wydawnictwo MTJ ISBN 83-89336-10-3),
• 2011 – „Naga” (Wydawnictwo Dreamland Studio ISBN 978-83-930771-0-6).

Każdy z tych tomików przyczynia się do wzbogacenia polskiej literatury, a ich różnorodność tematyczna świadczy o bogatej wyobraźni autorki.

Dyskografia

Płyty autorskie

Oto wyjątkowe dzieła Grażyny Orlińskiej, które odzwierciedlają jej artystyczną osobowość i pasję: „Czułość”, „Echa”, „Herbaciany zapach róż”, „Sopocki nokturn”, „Zielony księżyc”, „Powiedz jej”, „Kocio mi”, „Mam na imię Kochana”, „Dziewczynka”.

Wybrane płyty współautorskie

Współpraca z innymi artystami przyniosła jej także wiele znakomitych utworów. Należą do nich: „Szał by night” – Ryszard Poznakowski, „A ja żyję” – Ewa Błoch, „Ja nie umiem zmieniać przyjaciół” – „Trubadurzy”, „Wołaj” – Marlena Drozdowska, „Łatwe życie” – Marlena Drozdowska, „Moja 50.” – Bohdan Łazuka, „Mozaika” – Katarzyna Cerekwicka, „Rarytasy VI” – Maryla Rodowicz, „Godzina jeszcze młoda” – Iwona Manista-Kutryś.

Najważniejsze piosenki

Twórczość Grażyny Orlińskiej to również szereg niezapomnianych piosenek. Wśród nich można wymienić: „Bądź, jak ptak” (wykonanie: Mirosław Jędrowski i Danuta Jachyra), „I ty któregoś dnia” (wykonanie: Ryszard Poznakowski), „Chałupy welcome to” (wykonanie: Zbigniew Wodecki), „Baw się lalkami” (wykonanie: Andrzej Zaucha), „Dla mnie ty” (wykonanie: Bohdan Łazuka), „To nie jest pora na miłość” (wykonanie: Monika Borys), „Lombardy pełne serc” (wykonanie: Trubadurzy), „Zapomnij mnie” (wykonanie: Andrzej Dąbrowski), „Balonówka z coca-colą” (wykonanie: Karolina Poznakowska), „Niech świat gra tango kochankom” (wykonanie: Ewa Śnieżanka), „Bajdy-znajdy” (wykonanie: Irena Santor), „Słowa na wiatr” (wykonanie: Piotr Kuźniak), „Nie bój się żyć” (wykonanie: Halina Frąckowiak – II nagroda na Festiwalu Polskiej Piosenki Opole 1991), „Ikarowe dzieci” (wykonanie: Barbara Modzelewska), „Co tam łzy” (wykonanie: Barbara Dziekan), „Mały gigant” (wykonanie: Maryla Rodowicz), „Iwo” (wykonanie: Jacek Skubikowski), „Kiedy do nieba szedł Parasolnik” (wykonanie: Hanna Banaszak), „Nie uciekaj mi nadziejo” (wykonanie: Magdalena Choryło), „Coś do kochania” (wykonanie: Marek Richter), „Toniemy” (wykonanie: Katarzyna Cerekwicka), „Wołaj” (wykonanie: Marlena Drozdowska – Bratysławska Lira 1996), „Konie moje” (wykonanie: Grzegorz Marchowski), „Smutny anioł” (wykonanie: Iwona Manista-Kutryś), „Powoje” (wykonanie: Magdalena Choryło), „Czas na miłość” (wykonanie: Ewa Bem), „Życie boli maleńka” (wykonanie: Grzegorz Marchowski).

Kompozytorzy

Muzyka to nieodłączny element twórczości Grażyny Orlińskiej, a w gronie kompozytorów, którzy współpracowali z nią, znajdują się wybitni artyści. Wśród nich można wymienić Ryszarda Poznakowskiego, który wniósł wiele do polskiej muzyki. Kolejnym ważnym nazwiskiem jest Ryszard Szeremeta, a także Mikołaj Hertel oraz Winicjusz Chróst.

Wspaniałą atmosferę jej utworów tworzyli również Henryk Alber oraz Włodzimierz Korcz. Warto także wspomnieć o Januszu Hajdunie i Włodzimierzu Nahornym, którzy dodali swoje unikalne brzmienia do kompozycji.

Do grona współpracowników Orlińskiej należy zaliczyć Jacka Skubikowskiego, Tomasza Krezymona oraz Józefa Skrzeka. Każdy z nich przyczynił się do wyjątkowego klimatu tworzonych utworów.

Nie sposób pominąć Marka Stefankiewicza, Janusza Szroma oraz Marcina Nierubca, którzy również mieli wpływ na rozwój muzycznej palety artystki. Dodatkowo, należą do nich Wojciech Zieliński, Grzegorz Marchowski, Janusz Piątkowski, Mirosław Czyżykiewicz, Czesław Majewski oraz Antoni Czajkowski.

Wykonawcy

Piosenki, które są autorstwa Grażyny Orlińskiej, znalazły swoje miejsce w repertuarach wielu znakomitych artystów, którzy przynieśli im życie i emocje. W gronie tych wykonawców znajdują się nie tylko wielkie nazwiska, ale także ikony polskiej muzyki.

Wśród wykonawców, którzy interpretują jej teksty, są:

• Ewa Bem,
• Andrzej Dąbrowski,
• Marlena Drozdowska,
• Barbara Dziekan,
• Edward Hulewicz,
• Felicjan Andrzejczak,
• Trubadurzy,
• Elżbieta Zającówna,
• siostry Barbara i Maria Winiarskie,
• Bohdan Łazuka,
• Maryla Rodowicz,
• Barbara Modzelewska,
• Irena Santor,
• Katarzyna Sobczyk,
• Irena Woźniacka,
• Zbigniew Wodecki,
• Katarzyna Cerekwicka,
• Magdalena Choryło,
• Marzena Trybała,
• Hanna Banaszak,
• Jacek Skubikowski,
• Grzegorz Marchowski,
• Justyna Szafran,
• Marek Richter,
• Agnieszka Wilczyńska,
• Ewa Śnieżanka,
• Paulina Kinaszewska,
• Katarzyna Warno.

Ich interpretacje ukazują bogactwo emocionalne oraz różnorodność stylów muzycznych, które odzwierciedlają teksty Grażyny Orlińskiej. Muzyczna sztuka tej artystki żyje w sercach wielu potrafiących oddać jej przesłanie.

Teatr

Dramy muzyczne

Na scenie przedstawiane są różne dzieła, które zdobywają uznanie widzów. Wśród tytułów można wymienić:

• „To miał być żart” (muz. E. Kornecka),
• „Dell’arte” (muz. A. Zieliński).

Musicale

Na uwagę zasługują także musicale, które cieszą się dużym zainteresowaniem. Przykładem jest:

• „Żółta Dama – legenda muzyczna” (muz. Mikołaj Hertel) – prapremiera miała miejsce 26 listopada 2021 r. w Mazowieckim Teatrze Muzycznym, w reżyserii Karola Urbańskiego,
• „Mała Syrenka” (muz. Mikołaj Hertel) – premiera odbyła się 17 marca 2023 r. w Mazowieckim Teatrze Muzycznym, pod reżyserią Jana Bzdawki.

Miniformy teatralne

Również miniformy teatralne przyciągają wielu miłośników sztuki. Oto niektóre z nich:

• „Splot”,
• „Spełni się – nie spełni”.

Filmografia

Teksty piosenek

W bogatej karierze Grażyny Orlińskiej można znaleźć wiele interesujących projektów artystycznych. W szczególności w 2005 roku, pojawiła się w serialu telewizyjnym TVP pod tytułem „Pełną parą”. W tym samym czasie, to właśnie Tomasz „Snake” Kamiński był odpowiedzialny za muzykę, co w znaczny sposób wzbogaciło ten projekt.

Nagrody i wyróżnienia

Grażyna Orlińska zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia na przestrzeni swojej kariery artystycznej, co świadczy o jej znaczącym wkładzie w polską kulturę muzyczną.

• W 1991 roku przyznano jej I nagrodę na Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu za utwór „Nie bój się żyć”, którego wykonawcą była Halina Frąckowiak,
• W 1996 roku zdobyła Bratysławską Lirę za piosenkę „Wołaj”, w wykonaniu Marleny Drozdowskiej,
• W 2022 roku uhonorowano ją Teatralną Nagrodą Muzyczną im. Jana Kiepury za najlepszy spektakl dla młodego widza pt. „Żółta Dama – legenda muzyczna”,
• W 2023 roku została laureatką Nagrody Miasta Stołecznego Warszawy.

---

Oceń: Grażyna Orlińska

---